Her bir insan gec ve ya tez özüne bele bir sual verir – cavanlığımı nece qoruyum? Bu suala cavabı psixoloq ve dietoloqlardan ibaret hekimler qrupu tapıb. Onların ixtira etdikleri 10 meslehetden ibaret cavanlıq resepti özünde saglam heyat terzini eks etdirir. Hekimler emindirler ki, deyilen meslehetlere emel etmekle qocalmanı dayandırmaq, ömrü ise xeyli uzatmaq mümkündür. Resept esasında aparılan tecrübeler onu da gösterib ki, qaydalara riayet eden insanlar yaşından asılı olmayaraq özünü hem de gümrah ve enerjili hiss ede biler.

1-ci meslehet: Cox yemeyin
Qebul edilmiş gündelik 2500 kalori evezine 1500 kalori ile kecinmeye calışın. Bununla siz huceyrelerinize düşen yükü 50 faize qeder azaltmış ve onların aktivliyini temin etmiş olarsınız. Çünki ne qeder yüklenirse onların yenilenmesi bir o qeder tezleşir (hüceyreler tezleşdikce bele demek olarsa onların orqanizmde tezelenmesi limiti vaxtından evvel bitir) bununlada orqanizmin xesteliklere ve mikroblara qarşı gücü azalır.

2-ci meslehet: Qida rasionunuz yaşınıza uygun olmalıdır
Meselen yaşı 30-dan yuxarı olan qadınlar qündelik qidalarına az miqdarda qara ciyer ve qoz lepesi daxil etmekle qırışların yaranmasını 10 iledek lengide bilerler. 40 yaşından yuxarı qadınlar ise daha cox terkibinde betakarotin (yerkökü, yumurta sarısı ve sair sarı rengli qidaların terkibinde olan narıncı-sarı rengli piqment) olan qidalar qebul etmelidir. Bu yaşda olan kişiler ise terkibinde selen maddesi olan pendir ve qara ciyer kimi qidalar qebul etmelidirler. Xatirladaq ki, selen stressin qarşısını alan en effektiv madde hesab olunur. 50 yaşını ötmüs insanların qida rasionunun esasını ise maqni ile zengin erzaqlar tutmalıdır. Ömrünü yarı etmiş insanların hemçinin balıq ve diger deniz mehsullarından istifade etmesi de vacibdir. Cünki bu mehsullar ürek-damar xesteliklerinin qarşısını alır ve qanın dövretmesini engelleyen sebebleri aradan qaldırır.

3-cü meslehet: İş insanın cövheridir
Ataların yüz iller evvel dedikleri bu mesel günümüzde elmi tecrübe ile sübuta yetirilib. Bele ki, tedqiqatlar neticesinde melum olub ki, aktiv heyat terzi süren insanlarda qocalma ve artıq çeki problemine digerlerine nisbeten 80 faiz az rast gelinir. Yeri gelmişken qeyd edek ki, orta yaşlarında fiziki işlerle meşğul olan insanlar yaşları ötdükde bele formalarını qorumaq üçün bezi “ağır” işlerle meşğul olmalıdırlar. Meselen yer bellemek, odun qırmaq ve s. Şeher yerlerinde yaşayanlar ise bu işleri pıyada gezintilerle de evez ede bilerler. Bir maraqlı meqamı da diqqetinize çatdırmaq isterdik: Tedqiqatlar neticesinde müeyyen edilib ki, dirijorlar, filosaflar, ressamlar ve ruhanilerde qocalma prosesi daha leng gedir. Bu ise hemin peşelerin hele de sirli qalan meqamlarıdır.

4-cü meslehet: Öz tayını tap
Qocalmanin qarşısını alan en effektiv vasitelebden biri de qeribe de olsa sevgi ve nevazişdir. Alimler müeyyen edibler ki, seven insanların orqanizmi endofin maddesi ifraz edir ki, bu maddeni de qeyri resmi olaraq xoşbextlik hormonu adlandırırlar. Endofin immun sistemini guclendirir ve insan simasına qeyri-adi xoşbextlik cizgileri qatır. Odur ki, qocalmaq istemeyenler öz yaxınlarından sevgi ve nevazişlerini eksik etmemeli, günde heç olmasa bir neçe defe dillerine “seni sevirem” kelmesini getirmelidirler.

5-ci mesıehet: eqidenizde möhkem olun
Heyatda şüurlu şekilde yaşayanlar eks qütbde dayananlara nisbeten daha az depressiya ve ruh düşgünlüyü ile üzleşirler. Çünki onlar öz yollarını özleri seçirler ve her hansı bir vererken onun bütün menfi ve müsbet tereflerini düşünürler. Ele bu sebebden de hetta en pis veziyyete düşdükde bele ona evvelceden hazırlıqlı olurlar.
Öz yolu ve eqidesi olmayib heyatın axarı ile gedenlerde ise qocalma ve depressiya halları daha tez baş verir. Statistika da gösterir ki, intihar hallarının ekser hissesi mehz bu tip insanların payına düşür.

6-cı meslehet: Hereket heyatdır
Tedqiqatlar neticesinde sübuta yetirilib ki, gündelik olaraq 8-10 deqiqe idmanla meşğul olan insanlarda qocalma daha gec baş verir. Çunki mütemadi hereket etmekle 25-30 yaş arasında orqanizmde kesilmeli olan boy hormonunun ifrazı müddetini xeyli uzatmaq mümkündür. Bu zaman boyunuz artmasa da inkişaf prosesi en azı 5 il artıq davam edecek.

7-ci meslehet: Serin otaqda yatın
Beynelxalq hekimler qrupunun tapıntılarından biri de yataq otağındakı heraretin qocalmaya tesiri ile bağlı olub. Onlar aydınlaşdırıblar ki, 17-18 derece heraret olan otaqda yatan şexslerde qocalma prosesi daha leng gedir. Alimler bunun sebebini mulayim iqlimde orqanizmde maddeler mübadilesinin daha leng getmesi ile izah edirler. Prosesin leng getmesi ise hüceyrelerin tez qocalmasının ve telef olmasının qarşısını alır. Serin hava amili hemçinin mülayim iqlimli regionlarda yaşayan insanlara da tesir edir. Bele ki, orta iqlim qurşağinda yaşayan insanlar diger iqlim şeraitinde yaşayanlara nisbeten daha gec qocalır ve uzunömürlü olurlar.

8-ci meslehet: Kefinizden qalmayın
Bezen hekimler müeyyen xesteliklere meylli olan insanlara her hansı bir işi görmeyi ve ya qidanı qebul etmeyi qadağan edirler. Qeribe de olsa beynelxalq hekimler qrupu öz kolleqalarının bu tip tövsiyyelerini de insanı qocaldan insanı qocaldan amiller sırasına daxil edirler. Onların fikrince qadağalara reğmen bezi vaxtlarda onlardan kenara çıxmaq lazımdır. Çünki qadagalar adeten dadlı ve şirin qidalara aid edilir. Ve bu zaman insan nefsi ile hekim mesleheti arasında seçim etmeli olur – nefsi şekdiyi yemeyi istese de hekim qadagası onun qarşısını kesir. Bu qarşıdyrma ise insanda esesb, stress ve psixoloji gerginlik yaradır. Sözügüden amiller ise qocalmaya aparan esas sebeblerden hesab olunur. Odur ki, bezen hekimlerin qoyduqları qadağalara reğmen nefsinizin de sözüne baxmalısınız. Ancaq bir şertle ki, bu adet halını almasın.

9-cu meslehet: Hisslerinizi gizletmeyin
Özünü daim her şeyde teqsirli bilmek ve heyatın bütün uğursuzlqlarında yalnız özünü günahlandırmaq da qocalmağa ve qorxunc xesteliklere mübtela olmağa sebeb olur. Hekimler bele insanlara bir az “bivec” olmağı, her şeyi üreklerine yaxın buraxmamağı meslehet görürler. Psixoloqların fikrince insan şadlığını ve esebiliyini biruze vermelidir. Hisslerini qelbinde boğan insanlar heyatda daim uğursuzluqlf qarşılaşir, sevgilerinden mehrum olur ve daim ezilirler. Bütün bunlar ise son neticede onlarda psixika pozğunluğu, ruh düşkünlüyü ve stress yaradır.

10-cu meslehet: Beyninizi meşq etdirin
Adeten zehni işle meşğul olanların tez qocalmaları haqda fikir söylenilir. Lakin son tedqiqatlar bunun eksini sübut edir. Sen deme eqli insanın qocalmasina ve peşe xesteliklerine mübtela olmasına onun hansi işle meğul olması tesir etmir. Peşe xesteliklerinin sebebi ise işe hedden artıq alude olduqda ve ya emek gigiyenasına emel etmedikde yaranır. Odur ki, “zehni iş insanı qocaldir” deyib beyninizi passivleşdirmeyin. Hem de zehni iş dedikde tekce elmi iş nezerde tutulmur. Beyni passiv saxlamamaq üçün dükandan alver ederken yekun qiymeti hesablamağınız da kifayet edir. Zehni meşğuliyyetin en sade yolu ıse krossvord hell etmekdir. Bununla siz hem boş vaxtınızı semereli keçirer, hem de özünüzü ve beyninizi qocalmaqdan qorumuş olarsınız.