en nurlu ve feyzli geceni Qedr Gecesinde idrak ederik. Quranda adı keçen tek ay Ramazan ayıdır; tek gece de Qedr Gecesidir. Bu bereketli saatların şeref ve qiymetini Kainatın Rebbi Sevgili Hebibine xeber vermekdedir. Bu gecenin feziletine o qeder deyer verilir ki, o vaxtlarda tecelli edecek rehmetin ve ruhani hadiselerin izah edilmesi üçün müsteqil bir sure enmişdir. Bu sure Kadr suresidir.

Yene Cenabi-Haqq bu gecenin müqeddesliyini bildirmek üçün beş aye bir surede üç defe "Leyletü'l-Kadr" ifadesini açıqca zikr etmekdedir:
"Şübhesiz ki, o Quranı Qedr Gecesinde endirdik. Bilersenmi, Qedr Gecesi nedir? Qedr Gecesi min aydan daha xeyirlidir."

Ülvi hadiseler de surenin sonunda bele ifade buyurulur:
"O gecede melekler ve Cebrayıl Reblerinin icazesiyle her iş üçün arxa arxaya ener. O gece, dan yerinin işıqlanmasına qeder bir selâmettir."

Qedr Gecesinin en ehemiyyetli xüsusiyyeti, cin ve insanlara iki dünya seadeti bexş eden, kainat kitabının ezeli bir tercümesi olan uca kitabımız Quran-ı Kerimin bu gecede ilk olaraq dünya semasına endirilmesidir. Daha sonra ise ehtiyaca göre aye-aye ve ya sureler halında vehyin mezheri Resulu ekrem eleyhissalatu Vesselama Cebrayıl (e.s) vasitesiyle teqdim edilmiş olmasıdır.

Yene bu mübarek gecede insanlığın ebedi rifahına sebeb olacaq, ona bereketli bir ömürü qazandıracaq bir fürset verilir. Bu geceni dua, zikr ve ibadetle keçiren adam, ancaq seksen il kimi uzun bir ömürde qazana bileceyi ecr ve savabı bir gecede elde etme bextiyarlığına çatmış olacaq.

Bu gecedeki İlahi ziyafete ve Quranı süfreye başda Qurani Mübini Resulullah eleyhissalatu Vesselama vehy yoluyla getiren Cebrayıl olmaq üzre melekler de enerek şenlendirirler. Qelb ve besireti açıq olan möminlere üxrevi alemden menzereler sergilenir. Meleklerin Depozit deyer Depozit enmesiyle yer üzü menevi bir tezyiqler meruz qalar. Dünya sanki onlara dar gelmeye başlar. Möminlerin etrafını ehate ederek onlara Reblerinin hediyye ve rehmetini sevincek olurlar. Dan yeri ağarana qeder davam eden bu ülvi tecelli, ümmeti-Mehemmedin könüllerine engin bir dinclik ve seadet dalğası esdirer.

Qedr Gecesinde bele nurlu hadiselerin ildönümlerini idrak ederik. Onun qedrini bilmekle de feyiz ve bereketinden, dünyanı ehate eden nurani havasından istifade etmiş olarıq.

Min aydan xeyirlidir deyilmesinin hikmeti nedir?

"Min ay" seksen üç il dörd aylıq bir müddete beraberdir eder. Keçmişdeki saleh keslerin bir ömür boyu qazandıqları menevi mertebeni bir gece içinde elde etme fürsetidir. Resulullah (s.e.s.) sehabelere İsrailoğullarından bir kimsenin Allah yolunda min ay boyunca silahlı olaraq cihad etdiyini izah etmişdi. Sehabeler bunu eşidince çaşdılar ve öz emellerini az, gördüler. Bunun üzerine Qedr Suresi endirildi.

Başqa bir revayetde Peyğemberimiz sehabelerden İsrail oğullarından dörd adamın seksen il boyunca heç günah işlemeden ibadet etdiklerini izah etdi. Sehabeler bunu heyretle qarşıladı. Cebrayıl eleyhissalam geldi, "Ya Mehemmed, ümmetin o bir neçe adamın seksen il ibadetinde heyrete düşdüler. Allah sene ondan daha xeyirlisini endirmişdir" deyerek Qedr Suresini oxudu ve, "İşde bu senin ve ümmetinin heyran kalışından daha xeyirlidir" buyurdu. (1)

Diger bir revayetde Resulullaha bütün ümmetlerin ömürleri gösterilmişdi. Öz ümmetinin ömürünü qısa görünce, ömürü uzun olan ümmetlerin emellerini düşündü. Öz ümmetinin bu qısa ömürlerinde etdikleri emellerle onlara çata bilmeyecekleri narahatlığı içinde kederlendi. Uca Allah da Hebibine, bu kederine müqabil Qedr Gecesini vererek diger ümmetlerin min ilinden daha xeyirli qıldı. (2)

Qedr suresi bu hadiseler üzerine nazil olmuşdur.
Bu sure, Sehabelerin kederini yüngülleşdiren bir suredir.

Qedr Gecesinin Bu Qeder Faydalı Olmasını Nece açıqlayarsınız?

Beli bir tek Ramazan, seksen il bir ömür semeratını qazandıra biler. Leyle-i Qedr ise, Quranın bildirmesi min aydan daha xeyirli olduğu bu sirre qatı bir delildir. Beli nasılki bir padşah, seltenetinde belke her senede, ya taxta keçme merasimi adıyla yaxud başqa bir parıltılı cilve-i seltenetine mezher bezi günleri bayram eder. Xalqını, o günde umumî qanunlar dairesinde deyil; belke xüsusi ihsanatına ve perdesiz dincliyine ve has iltifatına ve fövqelade icraatına ve birbaşa layiq ve sadiq milletini, has razılığına mezher eder. Ele de: ezel ve ebed Sultanı olan on sekkiz min alemin Padşah Zülcelalın; o on sekkiz min aleme baxan, teveccöh eden ferman-ı Alişanı olan Quran-ı Hakimi Ramazan-ı Şerifde endirmiş. elbette o Ramazan, mexsus bir bayram-ı İlahi ve bir meşher-i Rebbani ve bir meclis-i ruhani hökmüne keçmek, Cenabı Haqqın hikmetinin muktezasıdır. Madam Ramazan o bayramdır, elbette bir derece, adi ve heyvani meşguliyetten insanları çekmek üçün oruca emredilecek.

Niye "Qedr" Gecesi?

Qedr Gecesi hökm gecesi demekdir. Duxan Suresinde açıqlandığı üzre İlahi teqdir terefinden ifade edilen hökmler Qedr Gecesinde ayırd ediler. Bu menada Qedr Gecesine teqdir gecesi deyenler de vardır. eslinde eşyanın, işlerin ve hökmlerin miqdar ve zamanları ezelde teqdir edildiyi üçün burada söz mövzusu olan teqdir, evvelden tesbit edilen qeder proqramının yerine yetirilmesi ile elaqedar planların hazırlanmasıdır. (3)

"Qedr" sözünde "tezyiq" menası da vardır. Buna göre o gece yer üzüne o qeder çox melek ener ki, dünya onlara dar gelir.

Bir hedisde, "O gece yer üzüne enen meleklerin sayı çınqıl daşlarının sayından daha çoxdur" buyurularaq buna işare ediler. (4)

Qedr Gecesinin Ramazanın hansı gecesine rast geldiyi baresinde xeyli çox revayet olmaqla birlikde, Ramazanın son on gününde axtarılması tövsiye edilmişdir. Bezi hedis-i şerifler de 27. gecesine beraber geldiyi bildirilmekdedir. "Onu iyirmi yeddinci gecede axtarın" tercümesindeki hedis bu xüsusa işare etmekdedir. (5)

Bu revayetlerin işığında, İslam alimleri Qedr Gecesinin Ramazanın iyirmi yeddinci gecesi olaraq qebul etmiş ve belece Müselmanlar o geceni Qedr Gecesi niyyetiyle canlandırmışlar etmişler.

Bunun üçün möminler mümkün mertebe, vaxt ve imkanları ölçüsünde Qedr Gecesini qiymetlendirmeye çalışarlar. Yuxu ve istirahetle keçirmemeye cehd göstererler. Çünki bu gecede her bir Quran herfine otuz min savab verilmekdedir. Diger ibadetlerin savabı da o nisbetde artmaqdadır.

Qedr Gecesini qiymetlendirmek ve o vaxtın feyiz ve bereketinden istifadeni artırmaq üçün namaz qılınar, Quran oxunar, Quran tefsirleri mütalie ediler. Zikr, salavat-ı şerife getiriler. Dualar ediler, Allaha niyaz ve dua olar. Kasıb ve kimsesizler doyurular, bol bol sedeqe veriler. Xülase her vesileyle vaxt nurlandırılar. Qedr Gecesinin getireceyi böyük qazanc haqqında revayet edilen hedisler en gözel teşviq mahiyyetini daşımaqdadır.

"Kim inanaraq, savabını ancaq Allahdan gözleyerek Qedr Gecesinde kıyam üzre olsa (oyanıq qalıb ehya ederse) keçmiş günahları bağışlanar." (6)

Bu gecede nece dua edek?

Bunu da Hezreti Aişe (r.e.) vasitesiyle yene Peyğemberimizden, öyrenek:
"Dedim ki," Ya Resulullah, Qedr Gecesine rast nece dua edim? '
Resulullah eleyhissalatu Vessalam "Allahumme inneke afuvvun tuhibbl-afve fafu anni (Allahım, Sen bağışlayansan, bağışlamağı sevirsen, meni de bağışla) deyersen 'buyurdu"