Gence şeherinin 4000 yaşı qeyd olunacaq
19 Sentyabr 2013 Cümə Axşamı 17:04
Gence şeherinin 4000 yaşı qeyd olunacaq. Arxeoloji qazıntılar zamanı şeherin yaşının eslinde 4 min olduğu melum olub.
Qedim Gencenin adının türk tayfası Gandzakın adından götürüldüyü deyilir. Şeherin adı bezi menbelerde “Gen yer” ve ya “Gen ce” menasında izah olunur. Lakin sonradan ad Gence kimi ifade olunmağa başlayıb. Qedim medeniyyetin beşiyi, Nizaminin ana yurdu olan şeher cenub-şerqde Kiçik Qafqazın eteyinde, Gence-Qazax düzenliyinde yerleşir. Gence çayı şeheri iki hisseye bölür. Gencenin adı tarix boyunca bir neçe defe deyişdirilib. Gence xanlığının sonuncu xanı qehreman Cavad xanın meblubiyyetinden sonra, 1804-cü ilde Gence adı Rusiya çarı 2-ci Aleksandrın xanı Yelizavetanın şerefine Yelizavetpol adlandırılıb.

Tarixçi, Şehla Memmedova ANS TV-ye açıqlamasında deyib ki, 1918-ci ilin iyunun 16-da Azerbaycan Demokratik Respublikası Genceni işğaldan azad etdikden sonra paytaxt elan edildi. Bu zaman şeherin adı deyişdirildi ve Gence qoyuldu. Lakin ADR 23 ay fealiyyet gösterdi ve biz yeniden Rusiya çarlığına qatıldıq, 1935-ci ilde şeherin adı yeniden deyişdirilerek Kirovun şerefine Kirovabad qoyuldu”.

Onun sözlerine göre, bununla bele, 1989-cu ilde Gence öz tarixini adını yeniden berpa etmeyi bacardı: "Qedim şeherin tarixine dair müxtelif menbelerde çox sayda melumatlar yazılmadadır. Bir neçe il evvel ireli sürülen versiyaya göre şeherin yaşı 2500-den çoxdur. Amma bu yaxınlarda aparılan tedqiqatlar sübut etdi ki, Gence daha da qedim yaşayış meskenidir. Arxeoloji qazıntılar zamanı melum oldu ki, Gencenin en qedim yeri Zurnabad adlanan yerdi. Zurnabadda qala divarlarının tikintisi zamanı istifade olunmuş materiallar ABŞ-ın SmitSon İnstitunun Kimya labarotoriyası şöbesine aparıldı ve orada labarotoriyanın neticelerine melum oldu ki, şeherin yaşı eslinde 2500 deyil, 4 min illikdir”.

Hazırda Gence özünün yeni yaşını qeyd etmek astanasındadır ve bu yönde hazırlıq işleri aparılır. 400 min nefere yaxın ehalisi olan Gence Azerbaycanın esas elm ve tehsil merkezlerinden biri olub, Bakıdan sonra elm ve tedrisin miqyasına göre ikinci şeheridir.


DOSTLARINLA PAYLAŞ:

oyunlar