Sentyabrın 22-de Yeni Bakı Beynelxalq Deniz Ticaret Limanı Kompleksinin birinci merhelesi çerçivesinde bere terminalının açılışı olub. Azerbaycan Respublikasının Prezidenti İlham eliyev açılış merasiminde iştirak edib.

Son illerde respublikamızda, o cümleden paytaxt Bakıda neqliyyat infrastrukturunun daha da tekmilleşdirilmesi ve Azerbaycanın tranzit potensialının güclendirilmesi üçün silsile ve kompleks tedbirler heyata keçirilir. Bu baxımdan öten esrin 30-cu illerinde tikilen Bakı Deniz Ticaret Limanı da günün teleblerine cavab vermirdi. Bakının merkezinde yerleşen evvelki liman sakinler üçün problemler yaradır, bulvarın genişlendirilmesine de mane olurdu. Dünyanın süretli ve dinamik inkişaf eden ölkelerinden biri olan Azerbaycanda yeni böyük ve çoxfunksiyalı limanın tikintisine ehtiyac duyulurdu. Bununla bağlı dövletimizin başçısının 2007-ci ilde imzaladığı müvafiq Serencama uyğun olaraq hökumet terefinden lazımi tedbirler heyata keçirildi. Neqliyyat Nazirliyinin sifarişi ile Niderlandın “Royal Haskoning” şirketi terefinden limanın Baş planı ve layihesi hazırlandı. 2010-cu il noyabrın 3-de Prezident İlham eliyev yeni limanın temelini qoydu. Layihenin birinci merhelesi çerçivesinde bere terminalı, quru yük terminalı, konteyner sahesi, giriş-çıxış kanalı, avtomobil ve demir yolları, elece de diger qurğular, infrastruktur obyektleri ve binaların tikintisine başlanıldı. Yerleşdiyi erazinin böyük üstünlüklere malik olması sayesinde yeni liman Azerbaycanda neqliyyatın tehlükesizliyi meselelerini uğurla hell etmeye, Bakını Xezer hövzesinde çox müasir ve böyük logistika, neqliyyat merkezine çevirmeye, Xezeryanı ölkeler arasındakı emekdaşlığı derinleşdirmeye, Şimal-Cenub ve Şerq-Qerb neqliyyat dehlizlerinin tam gücü ile işlemesine elverişli imkanlar yaradır. Öten müddetde görülen işler neticesinde artıq bere terminalı istismara hazırdır.
Dövletimizin başçısı evvelce görülen işlerle bağlı fotostende ve kompleksin maketine baxdı.
Neqliyyat naziri Ziya Memmedov Prezident İlham eliyeve görülen işler barede melumat verdi. Qeyd edildi ki, yeni limanın tikintisi üçün 400 hektar erazi ayrılıb. Limanın akvatoriyasında derinleşdirme işlerini Hollandiyanın “Van Oord” şirketi heyata keçirib. Hemin qurum terefinden uzunluğu 7,5 kilometr, eni 160 metr, derinliyi 7 metr ve dönme dairesinin diametri 450 metr olan giriş-çıxış kanalı inşa olunub. Bu ise Xezer denizinde üzen bütün növ gemilerin limana tehlükesiz ve serbest yanalmasına imkan verir.
Bildirildi ki, limanın erazisinin quru hissesinin tikintiye hazırlanması ve Bakı-elet magistral avtomobil yolu ile liman kompleksini birleşdiren yol infrastrukturunun layihelendirilmesini ve tikintisini, avadanlıqların techizatı ve quraşdırılmasını “EvrAsKon” şirketi reallaşdırıb. Birinci merhelenin davamı olaraq inşa edilen quru yük terminalı ve Ro-Ro körpüsünün 2016-cı ilde istismara verilmesi nezerde tutulub.
Diqqete çatdırıldı ki, bere körpüsünün ümumi tikinti sahesi 17 hektar erazini ehate edir. Burada eyni vaxtda 2 bereni qebul ede bilen, uzunluğu 175 metr, eni 12,5 metr olan esas yanalama körpüsü inşa edilib. Deniz seviyyesinden 4,25 metr hündürlükde tikilmiş körpü Xezerde suyun seviyyesinin deyişmesinden asılı olmayaraq gemilerin yanalmasına imkan yaradır. Bere körpüsüne xidmet üçün her birinin uzunluğu 79 metr olan demir yolu-bere birleşdirici 2 körpü ve uzunluğu 809 metr olan bir xidmeti körpü inşa edilib. Beş demir yolu xettinden ibaret çeşidleme parkı, müasir naviqasiya-rabite sistemleri, avtomobil yolu, tunel, hemçinin diger infrastruktur ve kommunikasiya obyektleri ve qurğuları da istismara hazırdır. Limandakı böyük hecmli tikinti işlerine esasen yerli işçiler olmaqla 2000 neferlik heyet ve 500-den çox texnika celb edilib. Birinci merhele çerçivesinde indiye qeder 6 milyon kubmetr hecminde torpaq, 300 min kubmetr hecminde beton, 1874 demir-beton svay işleri görülüb. Birinci merhele çerçivesinde Ro-Ro tipli gemiler üçün bir körpü ve 4 körpüden ibaret universal quru yük ve konteyner terminalının inşası davam edir. Bundan başqa temir bazası, gözleme salonları, anbarlar, serhed ve gömrük xidmeti menteqeleri ve diger obyektlerin tikintisi ve quraşdırma işleri vüset götürür.

Azerbaycan Prezidentine melumat verildi ki, birinci merhelede limanın yükaşırma qabiliyyeti ilde 10 milyon ton yük ve 50 min konteynerden ibaret olacaq. İkinci merhelede limanın yükaşırma gücü 17 milyon ton yük ve 150 min konteynere, üçüncü merhelenin yekununda ise 25 milyon ton yük ve 1 milyon konteynere çatdırılacaq. Limanda layihe üzre logistika merkezinin yaradılması da mühüm ehemiyyet kesb edir. İlkin merhelede burada 100 min konteynerin saxlanması ve yük sahiblerine müxtelif növ xidmetlerin gösterilmesi nezerde tutulub.

Terminalla tanışlıqdan sonra dövletimizin başçısı merasimde çıxış etdi:
“eziz dostlar, bu gün ölkemizin heyatında çox elametdar bir gündür. Bu gün elet qesebesinde Beynelxalq Deniz Ticaret Limanı fealiyyete başlayır. Bu münasibetle sizi ürekden tebrik edirem. eminem ki, bu limanın fealiyyeti neticesinde Azerbaycanın inkişafı daha da süretle gedecek, ölke iqtisadiyyatına yeni investisiyalar qoyulacaq ve Azerbaycan tranzit ölke kimi öz imkanlarını daha da genişlendirecekdir”.
Prezident qeyd edib ki, texminen 4 il bundan evvel - 2010-cu ilin noyabrında bu limanın temeli qoyulmuşdur: “Meqsed ondan ibaret idi ki, Azerbaycan öz tranzit imkanlarından tam şekilde istifade etsin. Mütleq bize yeni böyük ticaret limanı lazım idi ve dövlet bu meqsedlere böyük hecmde investisiya ayırmışdır. Burada tikilen bütün infrastruktur dövlet büdcesi hesabına mümkün olmuşdur ve bu, bir daha onu gösterir ki, ölkemizin, o cümleden neqliyyat sektorunun inkişafı ile bağlı çox konkret proqramlarımız, planlarımız var. Biz bu planları ardıcıl suretde icra edirik ve hazırda Azerbaycanda mövcud olan neqliyyat infrastruktur obyektleri bizim neqliyyat tehlükesizliyimizi temin edir.

Biz enerji tehlükesizliyimizi tam şekilde temin etmişik ve başqa ölkelerin enerji tehlükesizliyinin temin edilmesinde iştirak edirik. İki gün bundan evvel Bakıda tarixi hadise baş vermişdir - “Cenub” qaz dehlizinin temel daşı qoyulmuşdur. Enerji tehlükesizliyi meseleleri elbette ki, her bir ölkenin milli tehlükesizlik meseleleridir. Biz bu sahede ardıcıl suretde apardığımız fealiyyet neticesinde Azerbaycanın enerji tehlükesizliyini tam şekilde temin etmişik ve bundan sonra onillikler erzinde bu, ölkemize hem maddi, hem siyasi dividendler getirecek, eyni zamanda, Azerbaycan Avropanın enerji tehlükesizliyinin teminatçısı kimi öz rolunu daha da böyük hecmde oynayacaqdır.
Biz hazırda erzaq tehlükesizliyinin temin edilmesi ile bağlı feal işleyirik ve demek olar ki, esas erzaq mehsulları ile özümüzü temin edirik, ixrac imkanlarımız yaranır. Bir sözle, növbe çatıb ki, biz neqliyyat tehlükesizliyimizi tam şekilde temin edek. Artıq neçe ildir ki, bu istiqametde feal iş aparılır. Bu limanın açılışı da bax, bu böyük işlerin terkib hissesidir”.

İlham eliyev bildirib ki, bu gün bu böyük limanın birinci merhelesinin birinci hissesi istifadeye verilir: “Birinci merhele gelen il tam şekilde başa çatacaq. Bu limanın yükaşırma qabiliyyeti 25 milyon ton yük ve 1 milyon konteyner olacaq. Yeni, elet Ticaret Limanı Xezer denizinde en böyük limandır. Biz bu limanın tikintisi ile eyni zamanda, Xezer denizinde emekdaşlığı daha da derinleşdireceyik.

Yaxın günlerde Xezeryanı ölkelerin dövlet başçılarının növbeti Zirve görüşü keçirilecekdir. Keçen Zirve görüşü Bakıda keçirilmişdir. Hesab edirem ki, yeni Zirve görüşü erefesinde Xezerde en böyük ticaret limanının istifadeye verilmesi bizim ümumi işimize bir töhfedir.

Eyni zamanda, bu limanın fealiyyeti neticesinde elet qesebesinde de müsbete doğru daha böyük deyişiklikler olacaqdır. Men defelerle demişem, bütövlükde
Azerbaycanın bir neçe senaye merkezi vardır ki, onlardan biri Qaradağ rayonudur. Burada yaradılan yeni senaye müessiseleri - bu yaxınlarda ölkemizin en böyük sement zavodunun, metal konstruksiyalar zavodunun, Sengeçal terminalının ve bu limanın fealiyyete başlaması Qaradağ rayonunun inkişafına da bir töhfedir. Eyni zamanda, burada minlerle yeni iş yeri açılacaqdır ki, elet qesebesinin sakinleri bundan istifade edecekler. Yüksek maaş verilecek ve bu liman gelecekde bu erazide infrastrukturun genişlenmesine xidmet gösterecek.

Bizim böyük planlarımız var ve hesab edirem ki, bu, bölgenin, bu zonanın inkişafına yeni tekan verecekdir. Eyni zamanda, biz bu layiheni planlaşdıranda, elbette ki, şeherimizin ekoloji veziyyetini de nezere alırdıq. Çünki biz hesab edirik ki, bu gün Bakıda icra edilen quruculuq, abadlıq işleri mütleq ekoloji tedbirlerle desteklenmelidir. Biz bu işleri paralel şekilde aparırıq. Bakının yaşıllaşdırılması, milyonlarla ağacın ekilmesi, bezi köçürmelerin heyata keçirilmesi ve o erazilerde ictimai yerlerin, parkların, istirahet zonalarının yaradılması bizim siyasetimizin tezahürüdür”.

Dövlet başçısının sözlerine göre, Bakı dünyanın en gözel şeherlerinden biridir: “Biz gözel şeherimizi öz işimizle daha da gözelleşdiririk. Hazırda şeherimizin merkezinde yerleşen ticaret limanı elbette ki, oradan köçürülmelidir ve o zona bizim bulvara birleşdirilmelidir. Belelikle, Bakıda yeni bir gözel istirahet mekanı yaranacaqdır.

Bakı bulvarı artıq 100 ilden bir qeder çoxdur ki, mövcuddur. Onun ilkin uzunluğu 3,5 kilometrdir. Biz elave tedbirler neticesinde Bakı bulvarının uzunluğunu böyük derecede artıra bilmişik. Yeni bulvar tikilibdir, artıq fealiyyetdedir. Yeni bulvardan sonra Bayraq Meydanı Bulvarı artıq fealiyyete başlayıb. Bayraq Meydanından bu istiqamete idman şeherciyi tikilir. Orada da bulvarın uzadılması artıq icra edilir. eks istiqamete - Deniz vağzalından Zığ, “Ağ şeher” istiqametine “Ağ şeher” bulvarı tikilir ve artıq “Ağ şeher” istiqametine çatıbdır.

Belelikle, bu ilin sonuna qeder Bakı Bulvarının uzunluğu 16 kilometrden çox olacaq. Yüz il bundan evvel 3,5 kilometr, müsteqillik dövründe 16 kilometr. Hazırda şeherin merkezinde yerleşen erazisinde ictimai yerler, parklar, istirahet zonaları olacaq. Belelikle, Bakı sakinlerinin ve şeherimizin qonaqlarının istiraheti üçün yeni imkanlar yaranacaq.

Bax, bu limanın fealiyyete başlaması görün ne qeder böyük deyişikliklere getirib çıxarır. Yene de deyirem, ilk növbede, bizim neqliyyat infrastrukturumuz daha da güclendirilecekdir. Bu istiqametde son illerde böyük işler görülübdür.

Keçen il, - düz bir il bundan evvel, - 2013-cü il sentyabrın 20-de Bakıda gemiqayırma zavodu istifadeye verilmişdir. Bu da dövlet siyasetinin terkib hissesi idi. Çünki biz yük daşımalarını artırmaq üçün indi böyük seyler gösteririk. Son 10 il erzinde 17 gemi alınmışdır - tankerler, yük gemileri, bereler. Biz fikirleşdik ki, onsuz da donanmamızı yenileşdirmeliyik. Ona göre, Bakıda gemiqayırma zavodu tikmek qerarına geldik ki, artıq xarici istehsalçılardan asılılığımız olmasın.

Xarici şirketlerle emekdaşlıq başlamışdır. Keçen il istifadeye verilmiş gemiqayırma zavodunda artıq hazırda gemiler inşa edilir. Hem ölke daxilinden, hem neft konsorsiumu terefinden sifarişler verilibdir. Eyni zamanda, biz gözleyirik ki, Xezeryanı ölkelerden sifarişler olacaq. Bizim gemiqayırma zavodumuzda bütün növ gemiler istehsal oluna biler. Bax, budur bizim siyasetimizin esas istiqametleri. Bu siyaset konkret neticelere getirib çıxarır. Azerbaycanda heç vaxt gemiqayırma zavodu olmamışdı. Gemi temiri zavodu olmuşdu, gemiqayırma olmamışdı. Biz xaricden asılı idik”.

İlham eliyev bildirib ki, bu liman Xezer denizinde en böyük ticaret limanıdır ve bayaq qeyd etdiyim kimi, bütün Xezeryanı ölkelere xidmet gösterecek: “İlk növbede, Azerbaycana xidmet gösterecek. Bizim erazimizden daşınan tranzit yüklerin hecmi artacaq, onsuz da artır. Bu ilin göstericilerine göre tranzit yüklerin hecmi artıb. Azerbaycanın elverişli coğrafi veziyyeti bize imkan verir ki, gelecekde tranzit imkanlarımızı daha da genişlendirek. Şerq-Qerb ve Şimal-Cenub dehlizleri Azerbaycan erazisinden keçir. Amma eger burada müasir logistika, neqliyyat infrastrukturu olmasa, biz bu imkanlardan istifade ede bilmerik. Ona göre, hazırda Bakı–Tbilisi-Qars demir yolu tikilir. Bu layihe de Azerbaycanın teşebbüsü ile qonşu ölkelerle birlikde reallaşır. Bu layihenin tarixi ehemiyyeti var. İlk defe olaraq Azerbaycan demir yolu vasitesile Avropa ile birleşir. Azerbaycan Avropa ile Asiya arasında bir demir yolu körpüsü olacaqdır. İndi ehtimal edirik ki, bu layihe fealiyyete başlayandan sonra en azı elave 10 milyon ton yük bizim erazimizden keçecekdir. Bu yükü daşımaq üçün yükaşırma qabiliyyeti olmalıdır. Bu limanın da tikintisinin meqsedi mehz bundadır. Yeni, bütün bu neqliyyat infrastrukturunun seqmentleri bir-biri ile bağlıdır. eger bu liman olmasa, Bakı-Tbilisi-Qars demir yolunun tikintisi bize o qeder de böyük semere vermez. Bu demir yolu ile 10 milyon ton, ondan sonra 20 milyon ton yük daşınacaqdır. Ancaq bu yükü qebul etmek, aşırmaq lazımdır. Ona göre Bakı-Tbilisi-Qars demir yolu tarixi layihedir. Gemiqayırma zavodu bize imkan verecek ki, yükleri öz gemilerimizle daşıyaq. Liman şerait yaradacaq ki, yükaşırma imkanlarımız genişlensin. Yeni, bu, tebiidir. Sadece olaraq, bunu demekle qeyd etmek isteyirem ki, bugünkü hadise böyük proqramın terkib hissesidir.

Biz Azerbaycanı bütövlükde neqliyyat, logistika merkezine çevirmek üçün çox feal işleyirik. Avtomobil yolları tikilir, Bakı-Gürcüstan serhedi avtomobil yolu istifadeye verilib, Bakı-Rusiya serhedi avtomobil yolunun böyük hissesi tikilib. Bakı-İran serhedi avtomobil yolunun tikintisi davam edir. Yeni, avtomobil yolları, demir yollarının reabilitasiyası, tikintisi, deniz neqliyyatı, gemiqayırma zavodu, ticaret limanı, aviasiyamız, xüsusile yük aviasiyamız inkişaf edir. İndi bizim böyük yük teyyarelerimiz var. Yeddi aeroport tikilib, onlardan beşi beynelxalq aeroportdur. Artıq o aeroportlardan sernişinler başqa ölkelere uçurlar. Azerbaycan bu merkezde, bu regionda hava neqliyyatı, hava yük neqliyyatı üzre liderliyini temin edir.

Bir sözle, bütün bu işler artıq demeye esas verir ki, biz öz neqliyyat infrastrukturumuzu en müasir seviyyede yaratmışıq, işlerin böyük hissesi artıq başa çatıb. Bu liman çatışmayan bir seqment, element idi. Biz indi onu da istifadeye veririk. Tam gücü ile iki il bundan sonra çalışacaqdır. O vaxta qeder biz yeni yükleri Azerbaycana getirmeliyik. Burada çox düşünülmüş tarif siyaseti aparılmalıdır ki, terefdaşlarımız Azerbaycan üzerinden yükdaşımalarını daha da böyük hecmde göndersinler ve biz de bundan fayda görek”.

Prezidentin sözlerine göre, eyni zamanda, görülen bütün bu işlerin meqsedi Azerbaycanı daha da güclendirmekdir, Azerbaycanın önemini artırmaqdır: “İki gün bundan evvel temelini qoyduğumuz “Cenub” qaz dehlizi ölkemizin önemini böyük derecede artıracaq. Çünki biz Avropanın enerji tehlükesizliyinin teminatı istiqametinde çox böyük addım atmışıq. Azerbaycan bu istiqametde evezolunmaz ölkeye çevrilir.

Bu limanın tikintisi de bizim önemimizi artırır. Çünki Xezer denizinde buna benzer ikinci liman yoxdur ve bu liman bizim iqtisadi gücümüzü artıracaq. İqtisadiyyat da artır, inkişaf edir. Bu yaxınlarda dünyanın iqtisadi meselelerle meşğul olan en möteber Forumu - Davos Dünya İqtisadi Forumu Azerbaycan iqtisadiyyatını reqabet qabiliyyetliliyine göre 38-ci yere layiq görüb. Biz bir pille de artmışıq ve dünya miqyasında bu sahede 38-ci yeri tutmaq elbette ki, böyük nailiyyetdir, böyük uğurumuzdur.

Ölkemiz inamla ireliye gedir, bizim konkret planlarımız var, bu planlar reallaşır. Bugünkü hadise bir daha onu gösterir ki, bizim nezerde tutduğumuz bütün meseleler keyfiyyetle, vaxtında icra edilir. Eyni zamanda, bu limanın tikintisi beynelxalq emekdaşlığın tezahürüdür. Bu böyük, neheng infrastruktur obyektinin layihelendirilmesini Hollandiya şirketi icra edib. elbette, bu, bize şerait yaradır ki, Azerbaycan bele gözel infrastruktur imkanlarına malik olsun”.

Dövlet başçısı qeyd edib ki, Azerbaycanda beynelxalq emekdaşlıq süretle inkişaf edir: “eger enerji sahesinde beynelxalq emekdaşlıq olmasa idi, biz öz zengin neft-qaz resurslarımızı dünya bazarlarına çıxara bilmezdik. Azerbaycan investisiyalar üçün açıqdır. Azerbaycanda minlerle xarici şirket fealiyyet gösterir, işleyir, dövletden kontraktlar alır, o kontraktları icra edir. Bizim xarici şirketler qarşısında qoyduğumuz esas şert keyfiyyetdir ve en müasir standartlardır. Biz burada bunu görürük. Ona göre, bu limanın layihelendirilmesinde, tikintisinde iştirak etmiş bütün şirketlere, insanlara, hem xarici vetendaşlara, Azerbaycan vetendaşlarına minnetdarlığımı bildirirem. eminem ki, limanın fealiyyeti uğurlu olacaq. Bir daha sizi tebrik edirem”.

Neqliyyat naziri Ziya Memmedov çıxış ederek dedi: “Azerbaycan Respublikasının neqliyyat-yol kompleksinin inkişaf etdirilerek müasirleşdirilmesi ve fealiyyetinin tekmilleşdirilmesi meqsedile Sizin, cenab Prezident, qebul etdiyiniz qerarlar, bu saheye gösterdiyiniz yüksek diqqet sayesinde genişmiqyaslı işler görülüb, ölkemizde dayanıqlı ve reqabetqabiliyyetli neqliyyat sistemi formalaşdırılıb. Zati-alilerinizin ideyaları esasında reallaşan regional ehemiyyetli neheng infrastruktur layiheleri ulu önderimiz Heyder eliyevin teşebbüskarı olduğu tarixi İpek Yolunun berpasına, beynelxalq daşımaların asanlaşmasına, Avrasiya mekanında elverişli coğrafi mövqeye malik olan Azerbaycanın tranzit potensialının artırılmasına teminat yaradır.

Heyata keçirilen genişmiqyaslı layihelerden biri de imzaladığınız Serencama esasen elet qesebesinde yeni inşa olunan Bakı Beynelxalq Deniz Ticaret Limanıdır.

Möhterem cenab Prezident, ali diqqetinize meruze edirem ki, yeni limanın tikintisinin birinci merhelesi çerçivesinde inşa edilmiş bere terminalı artıq istismara hazırdır.

Hollandiyanın “Royal Haskoning” şirketi terefinden hazırlanmış limanın Baş planına ve layiheye esasen, tikinti üçün 400 hektar erazi ayrılmış ve inşaat işleri liman erazisinin quru ve deniz hisselerini ehate edir.
Limanın akvatoriyasında dibderinleşdirme işlerini Hollandiyanın “Van Oord” şirketi heyata keçirib. Şirket terefinden uzunluğu 7,5 kilometr, eni 160 metr, derinliyi 7 metr ve dönme dairesinin diametri 450 metr olan giriş kanalı inşa edilib. Bu, Xezer denizinde üzen bütün növ gemilerin limana tehlükesiz ve serbest yanalmasını temin etmek imkanı verir”.

Nazir bildirib ki, liman erazisinin quru hissesinin tikintiye hazırlanması ve Bakı-elet magistral avtomobil yolu ile liman kompleksini birleşdiren yol infrastrukturunun layihelendirilmesi ve tikintisi, avadanlıqların techizatı ve quraşdırılması Azerbaycan şirketi olan “EvrAsKon” terefinden aparılır: “Birinci merhelenin davamı olaraq inşa edilen quru yük terminalının ve Ro-Ro körpüsünün 2016-cı ilde istismara verilmesi nezerde tutulur.

Bere körpüsünün ümumi tikinti sahesi 17 hektar erazini ehate edir. Burada, eyni zamanda, 2 bereni qebul ede bilen uzunluğu 175 metr, eni 12,5 metr olan esas yanalma körpüsü inşa edilib. Deniz seviyyesinden 4,25 metr hündürlükde tikilmiş körpü Xezerde suyun seviyyesinin deyişmesinden asılı olmayaraq, gemilerin yanalmasına imkan yaradır.

Bere körpüsüne xidmet eden, her birinin uzunluğu 79 metr olan demir yolu-bere birleşdirici 2 körpü ve uzunluğu 89 metr olan 1 xidmeti körpü inşa edilib.

Limanın Baş elet stansiyasına bağlantısını temin etmek üçün her birinin uzunluğu 850 metr olan 5 demir yolu xettinden ibaret çeşidleme parkı, vaqonların berelere verilib-götürülmesi üçün her birinin uzunluğu 450 metr olan 8 demir yolu xetti inşa edilib ve yolların istismarı merkezi dispetçer idareetme sistemine qoşulub. Çeşidleme parkında elave olaraq daha 8 demir yolu xetti tikilecekdir. Eyni zamanda, Baş elet stansiyasında yenidenqurma işleri aparılıb”.

Z.Memmedovun sözlerine göre, bundan elave, limanda müasir naviqasiya-rabite sistemleri quraşdırılıb, 8 kilometr uzunluğunda avtomobil yolu, magistral yola çıxışı temin eden uzunluğu 56, eni 28 metr olan tunel tipli yol qovşağı, 10 kilometr su, 5 kilometr kanalizasiya ve 6 kilometr drenaj, 41 kilometr kommunikasiya, 103 kilometr elektrik xetleri tikilerek hazır veziyyete getirilib. Ballast ve çirkab sularının temizlenmesi üçün limanda 600 kubmetr hecmli tenzimleyici qurğu tikilib: “Buradakı böyük hecmli tikintiye, esasen yerli işçiler olmaqla 2000 neferlik heyet ve 500-den artıq müxtelif texnika ve avadanlıq celb edilib. Birinci merhele çerçivesinde burada 6 milyon kubmetr hecminde torpaq, 300 min kubmetr hecminde beton, 1874 eded demir-beton svay işleri yerine yetirilib.

Bu merhelede, hemçinin Ro-Ro tipli gemiler üçün 1 körpü ve 4 körpüden ibaret universal quru yük ve konteyner terminalı inşa olunacaqdır. Hemçinin xidmeti gemiler üçün temir bazasının, limanın inzibatı binasının, sernişinler üçün beynelxalq giriş-çıxış zallarının, yük saheleri ve anbarların, müasir avadanlıqlarla techiz olunmuş serhed ve gömrük xidmeti menteqelerinin, bütövlükde müxtelif teyinatlı 30 binanın tikintisi heyata keçirilecek, kran, maşın ve mexanizmlerin quraşdırılması temin olunacaqdır.

Terminal daxilinde gömrük nezaretinin teşkili ve emeliyyatların aparılması meqsedile beynelxalq standartlara cavab veren yoxlama-teyinetme avadanlıqlarının, müşahide kameralarının ve diger rabite vasitelerinin quraşdırılması nezerde tutulur.

Quru yük terminalının ümumi uzunluğu akvatoriya hissesinde 650 metr, baş hissede divarın uzunluğu 260 metr, yükaşırma qabiliyyeti 3 milyon ton teşkil edir.

Birinci merhelede limanın yükaşırma qabiliyyeti ilde 10 milyon ton yük ve 50 min konteynerden ibaret olacaqdır. İkinci merhelede limanın yük aşırma gücü 17 milyon ton yük ve 150 min konteynere, üçüncü merhelenin yekununda ise 25 milyon ton yük ve 1 milyon konteynere çatdırılacaqdır. Layihenin önemli hisselerinden biri de limanda logistika merkezinin yaradılmasıdır. İlkin merhelede 50 hektar erazide yerleşecek merkezde 80 min kvadratmetr xüsusi anbar ve saheler yaradılaraq, burada 100 min eded konteynerin saxlanılması ve yük sahiblerine müxtelif növ xidmetlerin gösterilmesi temin edilecekdir. Merkezin gelecek inkişafı üçün limanın erazisinde elave sahe nezerde tutulub”.

Onun sözlerine göre, Yeni Bakı Beynelxalq Deniz Ticaret Limanının tikintisi, Azerbaycan demir yollarının yeniden qurulması, ölkemizin müasir magistral avtomobil yolları şebekesinin yaradılması, yeni lokomotivlerin, vaqonların, bere ve gemilerin alınması, gemiqayırma zavodunun inşası, beynelxalq hava limanlarının tikintisi, regionun en böyük magistral Bakı – Tbilisi – Qars demir yolu xetti kimi layiheler, zati-alileri, mehz Sizin uzaqgören siyasetinizin ve şexsi iradenizin neticesi olaraq, Azerbaycanın neqliyyat sistemini regionun neheng neqliyyat merkezine çevirir, ölkemizin neqliyyat tehlükesizliyinin temin edilmesinde mühüm rol oynayır.

Bu cür müasir neqliyyat infrastrukturu obyektlerinin yaradılması barede qebul etdiyiniz qerarlara, neqliyyat sisteminde çalışan insanların emeyine verdiyiniz yüksek qiymete göre Zati-alilerinize derin minnetdarlığımızı bildirirem ve Sizi emin edirem ki, Yeni Bakı Beynelxalq Deniz Ticaret Limanının növbeti merhelelerinin tikintisi de mesuliyyetle yerine yetirilecekdir.

“Van Oord Dredging and Marine Contractors BV” şirketinin regional ofisinin rehberi Hans Luijenburq çıxış ederek dedi: “Temsil etdiyim “Van Oord Dredging and Marine Contractors” şirketi adından bildirmek isteyirem ki, bele elametdar bir güne - Yeni Bakı Beynelxalq Deniz Ticaret Limanının bere terminalının açılışına devet olunmağımız bizim üçün şerefdir.

“Van Oord” şirketi Niderland Krallığının bir neçe onillik tarixe malik aile biznesi şirketidir.
Azerbaycan Respublikası kimi, Niderlandın da böyük hissesi denizle hemserheddir. Niderland ehalisinin yarısı deniz seviyyesinden aşağıda yaşayır.

Digerleri kimi, holland xalqı da su ile mübarize aparmağın, elece de suyu özünün en böyük fealiyyet sahesine çevirmeyin müxtelif yollarını öyrenib. Limanın tikintisi her bir ölkenin iqtisadi inkişafı üçün heyati ehemiyyet daşıyır. Ticaret obyektleri, malların idxalı ve ixracı yaxşı teşkil olunmazsa ölkenin tereqqisi bir sıra mehdudiyyetlerle qarşılaşacaq. Hollandiyada her gün “Rotterdam” limanının cemiyyetimizin heyatında nece önemli rol oynamasının şahidi oluruq.

Azerbaycan Respublikası bu limanın tikintisini heyata keçirmekle böyük uzaqgörenlik gösterib ve diger Xezeryanı ölkeler de hazırda bundan nümune götürürler.

Tezlikle Türkmenbaşı limanının genişlendirilmesi nezerde tutulur. Eyni işler Aktau limanında da planlaşdırılır. Görülesi bir çox işler var ve bütün bu işler regionun inkişafı üçün böyük ehemiyyet daşıyır. Şerq ile Qerbi birleşdiren tarixi İpek yolu layihesinin “İpek ticaret yolu” layihesine çevrilmesi işleri enenelere uyğun olaraq aparılır.

Fexr edirik ki, bele bir layihenin heyata keçirilmesi üçün bizim şirketimiz seçilib. 2011-ci ilin sentyabrında eletde yanaşma kanalı ve liman hövzesinin dibderinleşdirme işlerini aparmağa “Van Oord” şirketi layiq görülüb ve müqavile imzalanıb. Hemin ilin noyabrından başlayaraq işler 17 ay - gece ve gündüz, günde 24 saat ve heftede 7 gün olmaqla davam edib ve layihe sifarişçi Neqliyyat Nazirliyini tam razı salacaq terzde başa çatdırılıb.

Niderlanddan getirilen ixtisaslaşdırılmış avadanlığımızla denizin dibinden ümumilikde 8,8 milyon kubmetr torpaq qazılıb çıxarılıb. Hazırda limanda gemilerin 7 metr derinliye kimi Xezer denizine giriş-çıxışı mümkündür. Qazılan kanalın uzunluğu texminen 7,5 kilometre çatır.

İstenilen layihe helli çetin olan bir sıra şertlerle üzleşir. “Van Oord” şirketi bütün dünya üzre fealiyyet gösterir ve denizde iş şeraiti ile yaxından tanışdır. Layihenin icrası zamanı Azerbaycan barede tamamile yeni bir şey öyrendik - Bakı külekler şeheridir. Bakının küleyi heqiqeten de güclüdür ve keskindir. Güclü külek gemi heyetinin öhdesinden gelmeli olduğu en mürekkeb şertlerden biridir. Belelikle, bu ölkeni ferqlendiren amillerden biri ile tanış olduq.

Azerbaycanın yerli ictimaiyyetinin, şexsi heyetinin ve işçilerinin desteyi olmadan bu layiheni heç vaxt tamamlaya bilmezdik. Layihe komandasında Azerbaycandan ve Niderlanddan olan işçiler çiyin-çiyine çalışıblar. Fürsetden istifade ederek, bu layihenin müveffeqiyyetle başa çatmasında emeyi olan bütün işçilere minnetdarlığımı bildirmek isteyirem.

Bu, bizim Azerbaycanda heyata keçirdiyimiz ilk layihe idi ve xoşbextlikden sonuncu olmadı. Daha sonra “Van Oord” şirketi “Crescent” otelinin tikintisi layihesi çerçivesinde dibderinleşdirme işlerinin ve Bakı gemiqayırma zavodu üçün dibderinleşdirme işlerinin aparılmasında iştirak edib. Meqsedimiz gelecekde yerli hökumet orqanları ile birge emekdaşlıq ve terefdaşlıq şeraitinde tereflerin qarşılıqlı menafeyi üçün fealiyyetimizi ve diger tikinti işlerinin hecmini genişlendirmekden, bu sahede biliklerimizi bölüşmekden ibaretdir.

Dünyanın bir çox ölkelerinde yaşamış bir insan olaraq deye bilerem ki, Azerbaycanda yaşamaq ve işlemek çox gözel tecrübedir. İnsanların qonaqperverliyi ve nezaketi, müsbet düşünce terzi, gözel landşaftı ve derin köklere malik medeniyyeti Azerbaycanı yaşamaq üçün çox cazibedar bir mekana çevirir. Ümid edirem ki, Bakıda daha uzun iller keçireceyik ve ölkenizin müasirleşdirilmesine töhfemizi vereceyik.
Bir daha şirketimiz adından cenab Prezident İlham eliyeve, Azerbaycan xalqına, neqliyyat nazirine ve nazirliyin emekdaşlarına Yeni Bakı Beynelxalq Deniz Ticaret Limanının tikintisi layihesinin heyata keçirilmesinde “Van Oord” şirketinin iştirakına gösterdikleri destek ve inama göre minnetdarlığımı bildirirem.

Men cenab Prezidente ve Azerbaycan xalqına yeni liman kompleksinde terminalın açılışı münasibetile tebriklerimi çatdırıram.

Limanın gelecek istifadeçilerine bu kompleksi Azerbaycan iqtisadiyyatının böyük uğuruna çevirmekde müveffeqiyyetler arzu edirem”.

Daha sonra Prezident İlham eliyev bere terminalını işe saldı. Prezident İlham eliyev yük vaqonlarının “Berde” ve “Azerbaycan” gemi-berelerine yüklenerek terminaldan yola salınması prosesine baxdı.

Dövletimizin başçısı bu mühüm layiheni reallaşdıranlara bir daha uğurlar arzuladı.

Sonda xatire şekli çekdirildi.