Konstitusiya Mehkemesi “Herbi qulluqçuların pensiya teminatı haqqında” ve “emek pensiyaları haqqında” Azerbaycan Respublikası Qanunlarının bezi müddealarının zamana göre tetbiq edilmesi baxımından şerh edilmesine dair qerar verib.

APA-nın verdiyi melumata göre, qerara esasen “Herbi qulluqçuların pensiya teminatı haqqında” Azerbaycan Respublikasının Qanununa deyişiklikler ve elave edilmesi barede” 2004-cü il 1 sentyabr tarixli 728-IIQD nömreli qanunun qüvveye mindiyi günedek xidmet illerine göre güzeştli şertlerle ömürlük pensiya hüququ elde etmiş herbi qulluqçulara pensiyanın teyin edilmesi hemin hüququn elde edildiyi zaman qüvvede olmuş “Herbi qulluqçuların pensiya teminatı haqqında” qanunda müeyyen edilmiş teleblere müvafiq heyata keçirilmelidir.

Herbi qulluqçulara xidmet illerine göre pensiyaların teyin edilmesi şertleri “Herbi qulluqçuların pensiya teminatı haqqında” Qanunun 12-ci maddesinde öz eksini tapıb. Hemin maddenin a) bendine esasen xidmetden buraxılanadek 20 il ve daha çox herbi xidmet ve ya orqanlarda xidmet etmiş herbi qulluqçular xidmet illerine göre pensiya hüququna malikdirler. “Vetendaşların pensiya teminatı haqqında” qanunun iş stajının hesablanmasında güzeştleri nezerde tutan 68-ci maddesinin birinci hissesinin ikinci abzasına esasen döyüş emeliyyatları dövründe döyüşen ordunun terkibinde xidmet ve muzdla iş dövrü, elece de Azerbaycan Respublikasının Müdafie Nazirliyinde qeydiyyatdan keçmiş özünümüdafie destelerinde ve birleşmelerinde olmaq müddeti – üçqat ölçüde iş stajına daxil edilib. “Herbi qulluqçuların pensiya teminatı haqqında” Qanunun 16-cı maddesine göre ise hemin qanuna uyğun olaraq herbi qulluqçulara pensiya teyin edilmesi üçün xidmet illerinin hesablanması qaydasını Nazirler Kabineti müeyyen edib. “Zabit heyetine mensub şexslere, gizirlere, miçmanlara, müddetden artıq heqiqi herbi xidmet herbi qulluqçularına, daxili işler, edliyye, gömrük, miqrasiya, feldyeger rabitesi, fövqelade hallar orqanlarının reis ve sıravi heyetine mensub şexslere ve onların ailelerine pensiya teyin edilib verilmesi üçün uzun müddet xidmet vaxtının hesablanması qaydası haqqında” Nazirler Kabinetinin 1992-ci il 23 noyabr tarixli 631 nömreli Qerarına göre herbi qulluqçulara pensiya teyin olunması üçün Azerbaycan Respublikasının suverenliyi, erazi bütövlüyü ve müsteqilliyi uğrunda döyüş emeliyyatlarında iştirak dövrleri xidmetin bir ayı üç ay sayılmaqla nezere alınması müeyyen edilib.

Konstitusiya Mehkemesinin qerarına esasen, “emek pensiyaları haqqında” 2006-cı il 7 fevral tarixli qanunla herbi qulluqçuların pensiyasına qulluq stajına göre elaveler hesablanarken “Herbi qulluqçuların pensiya teminatı haqqında” 1992-ci il 29 aprel tarixli qanun qüvvede olduğu dövrde herbi xidmet ve ya orqanlarda xidmet etmiş herbi qulluqçulara herbi xidmetin güzeştli sayılan hissesi nezere alınmalıdır. Qerar derc edildiyi günden qüvveye minib, qetidir, heç bir orqan ve ya şexs terefinden leğv edile, deyişdirile ve ya resmi tefsir edile bilmez.

Xatırladaq ki, 2004-cü il 1 sentyabr tarixde “Herbi qulluqçuların pensiya teminatı haqqında” qanunda deyişiklik edilib ve xidmetden buraxılanadek 20 teqvim ili ve daha çox herbi xidmet ve ya orqanlarda xidmet etmiş herbi qulluqçuların xidmet illerine göre pensiya hüququna malik olmaları müeyyen edilib. Eyni zamanda qanunun 16-cı maddesine deyişiklik edilerek ikinci hisseye elave olunub. Hemin elavede qeyd olunub ki, döyüş şeraitinde döyüş emeliyyatlarında iştirak eden herbi qulluqçuların bir xidmet ili iki xidmet ili kimi hesablanır. Bu halda hemin qerarda döyüş şeraitinin davam etdiyi müddet gösterilmelidir. Bundan sonra “Vetendaşların pensiya teminatı haqqında” qanunun 68-ci maddesinin birinci hissesi deyişdirilib ve herbi qulluqçuların döyüş şeraitinde döyüş emeliyyatlarında iştirak dövrünün ikiqat ölçüde hesablanması eksini tapıb. Bu da 2004-cü il sentyabrın 1-dek döyüş emeliyyatlarında iştirak eden herbi qulluqçulara pensiya teyinatı ile bağlı mübahiseli meqamın yaranmasına sebeb olmuşdu.